Uyuz hastalığı, mikroskopik sekiz bacaklı akarlar tarafından oluşturulan bir enfestasyondur. Sarcoptes scabiei adlı bu akarlar deriye yumurtalarını bırakarak alerjik tepkilere, şiddetli kaşıntıya ve döküntülere neden olurlar.
Uyuz genellikle ciltten cilde temas yoluyla yayılır ve kişisel eşyalar aracılığıyla da bulaşabilir. Aile üyeleri ve cinsel partnerler arasında hızla yayılabilir. Uyuz akarları hızlı hareket etmez, zıplamaz veya uçmaz; bu nedenle normal bir el sıkışması veya sarılma ile bulaşması mümkün değildir.
1Anti-Skab Merhem
ANTİ-SKAB, bit ve benzerlerine karşı etki gösterir ve bu hayvanları, sinir sistemlerini etkileyerek öldürür. ANTİ-SKAB, 30 g’lık plastik kapaklı lamine tüpler halindedir. ANTİ-SKAB, uyuz tedavisi ve pubis biti enfestasyonlarında/bulaşmalarında kullanılır.
2 Metrin Deri Kremi
METRİN, bit ve benzerlerine karşı etki gösterir ve bu hayvanları, sinir sistemlerini etkileyerek öldürür. METRİN, 30 g’lık plastik burgulu kapaklı alüminyum tüpler halindedir. METRİN, uyuz tedavisi ve pubis biti (kasık biti) enfestasyonlarında/bulaşmalarında kullanılır.
3 Kwellada %5 Losyon Uyuz İlacı
KWELLADA ®, uyuz (scabies) enfestasyonlarmm tedavisinde kullanılır. KWELLADA®, 120 ml’lik plastik şişelerde, 7.5 ml ve 3.75 ml seviyeleri belirlenmiş özel ölçeği ile birlikte sunulmaktadır.
4 Zalvor Deri Kremi
ZALVOR, bit ve benzerlerine karşı etki gösterir ve bu hayvanları, sinir sistemlerini etkileyerek öldürür. ZALVOR, 30 g’lık plastik burgulu kapaklı laminat tüpler halindedir. ZALVOR, uyuz tedavisi ve pubis biti enfestasyonlarında/bulaşmalarında kullanılır.
5 Wilkinson Pomad
Wilkinson Pomad toksisite etkisinin az olması nedeniyle uyuz bulaşmış bebekler ve uyuz geçirmiş hamilelerde güvenle tercih edilebilir. WİLKİNSON, kahverengi renkli homojen bir pomat olup, 100 gram pomat içeren alüminyum tüplerde bulunmaktadır. WİLKİNSON lokal antiseptik, antipruritik ve antiparaziter etkisinden dolayı uyuz hastalığı (scabies) tedavisinde kullanılır.
Sağlık Bakanlığı, uyuz belirtileri yaşayan vatandaşların derhal sağlık kuruluşuna başvurmalarını tavsiye ediyor. Bu uyarının ardından insanlar, arama motorları aracılığıyla ‘uyuz nedir, uyuz belirtileri nelerdir, uyuz nasıl tedavi ediliyor’ gibi soruların yanıtlarını araştırmaya başladı. Toplu yaşam alanlarında genellikle kış aylarında yaygın olarak görülen bu parazitik hastalık, ciddiye alınmalıdır.
Uyuz Nasıl Bulaşır?
Uyuz hastalığının bulaşma şekli genellikle doğrudan ve uzun süreli temasla gerçekleşir; tokalaşma veya kısa süreli sarılmalarla genellikle bulaşmaz. Hastalık, özellikle eşler ve aile üyeleri arasında kolayca yayılır. Uyuz teşhisi konulan kişilerin kıyafetleri, havluları, nevresimleri ve hatta tokaları bile kesinlikle kullanılmamalıdır.
Uyuz Hastalığının Yaygın Belirtileri
Uyuz akarı, ciltte tüneller açarak 10-15 yumurta bırakır. Bu yumurtalardan sonra 2 ila 6 hafta içinde özellikle geceleri şiddetli kaşıntı ve ciltte sivilce benzeri kabarcıklar ortaya çıkar. Kaşıntı ve döküntüler vücudun genelini etkileyebileceği gibi, belirli bölgelerde de yoğunlaşabilir; örneğin bilek, dirsek, koltuk altı, parmaklar, meme başı, penis, bel gibi alanlarda görülebilir.
5-10 yaş arası çocuklarda ve bebeklerde, uyuz hastalığı baş, yüz, boyun, avuç içleri ve ayak tabanlarında görülebilir. Döküntü, küçük kabarcıkları (veziküller) ve pulları içerebilir. Bu bölgeleri kaşımak, ciltte yaralara neden olabilir ve bazen bu yaralar bakteriler tarafından enfekte olabilir. Bu durum, egzama gibi problemlerle karıştırılabilir.
Uyuz Hastalığı Nasıl İyileşir?
Geceleri artan kaşıntı şikayetiniz varsa, bir uzmana başvurmalısınız. Uyuz hastalığı kişiye göre 8-10 saat arasında tedavi edilebilmektedir; ayrıca evde uygulanan yöntemlerle de geçirilebilir.
Ancak öncesinde mutlaka bir uzmandan tedavi yöntemini öğrenmelisiniz. Uzman doktorların genellikle önerdiği yöntemler arasında krem ve losyonlar bulunmaktadır. Eczanelerde satılan uyuz kremi, yatmadan önce parazitin bulunduğu bölgelere değil, vücudun tamamına uygulanabilir. Bu işlemi her gün tekrarlamaktan kaçının ve özellikle kuru vücuda sürmeye özen gösterin. Kremi sürdükten sonra 8-10 saat beklemelisiniz.
Durulandıktan sonra temiz kıyafetlerinizi giyebilirsiniz. Bu aşamada önemli bir detay da giydiğiniz kıyafetlerin temiz olmasıdır. Krem uzun süre vücutta kaldığı için kısa sürede akarların vücuttan atılmasını sağlayacaktır.
Uyuz Hastalığı İçin En Etkili İlaçlar – 2024 Güncel
Aşağıda uyuz tedavisi için önerilen bazı uyuz ilaçları ve uyuz kremlerinin kullanım yönergeleri ve dozları hakkında bilgi bulunmaktadır. Her ilaç, hastanın bireysel durumuna göre özel olarak doktor tarafından reçete edilir, bu nedenle kesinlikle doktor önerisi olmadan kullanılmamalıdır.
Uyuz tedavisinde kullanılan ilaçlar genellikle kremler ve losyonlardır. En yaygın olarak kullanılan uyuz tedavisi ilaçları şunlardır:
- Permetrin: Uyuz akarlarını öldürmek için kullanılan yaygın bir ilaçtır. Genellikle %5 permetrin içeren kremler veya losyonlar olarak reçete edilir.
- İvermektin: Bu ilaç, uyuz akarlarını öldürmek için kullanılır. Tablet formunda veya topikal olarak uygulanabilir.
- Benzil Benzoat: Bu ilaç, uyuz akarlarına karşı etkilidir ve genellikle losyon veya krem formunda bulunur.
- Sülfürlü Losyonlar: Sülfür içeren losyonlar da uyuz tedavisinde kullanılır.
Tedavi seçimi genellikle hastanın yaşına, sağlık durumuna ve uyuzun şiddetine bağlı olarak değişebilir. Uyuz tedavisi için herhangi bir ilaç kullanılmadan önce bir sağlık profesyoneli ile görüşmek önemlidir. Uyuz tedavisi sırasında kullanılan ilaçların dozu ve uygulama şekli doktor önerilerine göre belirlenmelidir.
Uyuz bulaşmasını önlemek için neler yapılmalı?
Uyuz hastalığının bulaşma riskini azaltmak için hijyenik önlemler oldukça kritiktir. Dermatologlar, bu konuda özellikle kişisel temizliğe dikkat edilmesinin önemine vurgu yapmaktadır.
Dermatologlar, kişilerin havlu, nevresim, çarşaf gibi kişisel eşyalarını düzenli ve hijyenik bir şekilde kullanmalarının, hastalığın yayılma riskini minimize etmede önemli bir faktör olduğunu belirtiyor. Bu noktada, toplu taşıma araçları, spor salonları ve konaklama alanlarında hijyen koşullarının her zaman yeterli olmadığını unutmamak önemlidir.
Halk sağlığını korumak adına, özellikle toplu alanlarda bulunan kişilerin kişisel temizliğine ayrı bir özen göstermeleri gerekmektedir. Bu, uyuz hastalığı gibi bulaşıcı hastalıkların yayılma riskini azaltmak için etkili bir korunma yöntemidir.
Özetlemek gerekirse :
- Kaşıntı, uyuz hastalığının belirgin bir semptomudur ve genellikle bulaşmadan 20-30 gün sonra ortaya çıkar.
- Kaşıntının şiddeti, yaygınlığı, özellikle gece artışı ve ailesel özellikler tipik belirtileridir.
- En sık görülen bölgeler el parmak araları, dirsekler, karın, kalça, cinsel organlar ve memelerdir.
- Kaşıntı izleri ve kırmızı tüneller, hastalığın varlığını gösteren belirgin işaretlerdir.
- Tedavi, erken aşamada doktora başvurmayı içerir ve deriye sürülen veya ağız yoluyla alınan ilaçlar ile basit bir şekilde yapılır.
- Bulaşma kaynaklarının dezenfekte edilmesi ve uyuz böceklerinin ölmesi için çeşitli önlemler alınır.
- Hastalık tedavi edilmezse ciddi sorunlara ve salgınlara neden olabilir.
- Uyuz, insanlar arasında temas yoluyla bulaşan bir hastalıktır ve hayvanlardan insanlara geçmez.
- Uyuz hastalığının günümüzde basit bir tedavisi bulunmaktadır, bu nedenle erken teşhis ve tedavi önemlidir.
2024 Yılı Uyuz Salgını hakkında ne biliyoruz?
Türkiye genelinde uyuz hastalığı vakalarının arttığına dair dermatoloji uzmanlarının uyarıları geliyor. Mobbing endişesi nedeniyle ismi gizlenen bazı hekimler, özellikle Şubat ayındaki Kahramanmaraş depremlerinin etkisiyle vakaların arttığını ifade ediyor. Depremin sebep olduğu hijyen koşullarının kötüleşmesi ve insanların çadırlarda veya akrabalarında kalması, hastalığın yayılmasını tetikliyor. Uzmanlar, 10 milyonu aşkın vatandaşı etkileyen depremin uyuz vakalarını artırdığını belirtiyor.
“10 yıl önce yılda bir kaç tane uyuz hastası görürdük, şimdi günde bir iki uyuz hastası görüyorum”
Kendisinin yaklaşık 10 yıldır bu mesleği yaptığını belirten dermatolog hekim “Asistanlığa ilk başladığımız yıllarda uyuz hastalığını çok sık görmüyorduk. Gördüğümüz zaman yan odadan meslektaşımızı ‘Bak uyuz hastası bulduk’ diye çağırıyorduk. 10 yıl önce biz yılda bir kaç tane uyuz hastası görürdük ama şimdi ben poliklinikte aşağı yukarı her gün bir kaç tane uyuz hastalığı görüyorum” diye konuştu.
Bu konudaki habere buradan ulaşabilirsiniz.
